
Bina Acil Durum ve Afet Yönetimi
Binalar, insanların güvenli bir şekilde yaşamaları, çalışmaları ve diğer faaliyetlerini sürdürmeleri için önemli yapılar olarak kabul edilir. Ancak; doğal afetler, yangın, patlama veya diğer acil durumlar gibi beklenmedik olaylar binalarda ciddi hasarlara, can ve mal kaybına neden olabilir. Bu nedenle, binalarda acil durum ve afet yönetimi son derece önemlidir.
Binalarda acil durum ve afet yönetimi, insanların can güvenliğini korumak, binaların güvenliğini sağlamak ve olası hasarın en aza indirilmesini sağlamak için tasarlanmış bir dizi önlem ve prosedürü içerir. Bu kapsamda; afet öncesi, afet sırası ve afet sonrası olmak üzere üç aşamada hareket edilir :
AFET ÖNCESİ
Bu aşamada afetten kaynaklı hasarın en aza indirgenmesi için alınacak önlemler yer alır. Bu önlemler şunlardır:
1. Yapısal Güçlendirme : Binaların afetlere karşı dayanıklılığını arrtırmak için yapısal güçlendirme işlemleri yapılabilir.
2. Yangın Alarm Sistemleri : Yangınlarda erken tespit ve müdahale edilebilmesi için yangın alarm sistemleri kurulabilir.
3. Acil Çıkış Planları : Binalarda acil durumlarda insanların güvenli bir şekilde tahliye edilmelerini sağlamak için acil çıkış planları oluşturulabilir.
4. Eğitim ve Bilgilendirme : Binalarda çalışanların afet öncesi, sırası ve sonrasındaki hazırlıklar ver acil durum eylem planları hakkında eğitim almaları ve bilgilendirilmeleri sağlanabilir. Bu eğitimlerin periyodik olarak tekrarlanması esastır. Ayrıca binada hizmet alanların, yaşayan sakinler de acil durum eylem planları hakkında bilgilendirilmeli, bu bilgilendirme; duyurular başta olmak üzere, ikaz ve uyarı yönergeleri ile sağlanmalı, periyodik olarak tatbikatlar düzenlenmelidir.
AFET SIRASI
Bu aşamada, afetlerin yaşandığı esnada insanların can güvenliğini korumak ve oluşabilecek zararları en aza indirecek önlemler yer alır. Bu önlemler :
1. Acil Çıkış Planlarının Uygulanması : Acil çıkış planlarında belirlenen yönergelere göre insanların afet ortamından güvenle uzaklaştırılması ve önceden belirlenmiş toplanma alanlarında güvende kalmaları sağlanmalıdır.
2. Yangın Söndürme Sistemleri : Yangın söndürme sistemleri devreye girerek yangına müdaha etmelidir. Bunu için yangın söndürme sistemlerinin periyodik bakımları tamamlanmış ve çalışır halde bulundurulması hayati önem taşımaktadır.
3. Acil Aydınlatma ve Havalandırma Sistemleri : Acil durumlarda acil aydınlatma ve havalandırma sistemlerinin otomatik olarak devreye girmesi insanların tahliyesini ve afete müdahaleyi kolaylaştırması beklenmektedir. Bunun için de tüm sistemlerin periyodik bakımlarının aksatılmadan yapılmış ve hizmete hazır vaziyette tutulması esastır.
4. İlkyardım Müdahalesi : Varsa, yaralıların ilkyardım müdahalesi acilen sağlanmalı ve güvenli bir alanda sağlık ekipleri beklenmelidir.
AFET SONRASI
Bu aşamada afetin ardından yeniden yapılanma süreci yer alır. Bu süreçler şunlardır :
1. Hayatta Kalanların Kurtarılması : Afet sonrasında hayatta kalanların güvende kalmaları için gerekli önlemlerin alındığı, ilgili kurumların bilgilendirildiği süreçtir.
2. Hasar Tespiti ve Onarımı : Afet sonrasında binalarda meydana gelen hasarların tespitinin ve onarımının gerçekleştirildiği süreçtir.
3. Çevre Temizliği : Afet sonrasında binalarda ve ortak yaşam alanlarında meydana gelen hasarların giderilmesi ve atıkların temizlenmesi ile onarım ve yeniden yapılanma sürecidir.